Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η Κριτική μου "Ο ήρωας του Μουντιάλ" Δημήτρης Σαρρής - Γραφει η Γεωργία Ρετετακου


 

Πρόκειται για ένα να βιβλίο που εκδόθηκε λίγο πριν σβήσουν τα φώτα ενός ακόμα Παγκοσμίου κυπέλλου Ποδοσφαίρου. Ίσως και του πιο αμφιλεγόμενου για πολλούς και διάφορους λόγους. Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών με την αποκάλυψη σκανδάλων το αποδεικνύουν περίτρανα από τον χρηματισμό πολιτικών για προώθηση των συμφερόντων του Κατάρ, έως την γνωστοποίηση θανάτων από ατυχήματα σε εργαζόμενους κατά την διάρκεια του ίδιου του Τουρνουά. 

Ο ήρωας του Μουντιάλ είναι από εκείνα τα βιβλία που έρχονται για να μας προσγειώσουν για την εικόνα που έχουμε για το αθλητικό πνεύμα ,που στις μέρες μας σχεδιάζεται από πολυεθνικές και οικονομικά συμφέροντα. Και να αποκαθηλώσει όλη την βιτρίνα που συνήθως θαυμάζουμε. Ταυτόχρονα έρχεται να μας υποδείξει την διαδρομή που ακολουθεί ένα τεράστιο διεθνές κύκλωμα εύρεσης εργασίας με όλους τους περιορισμούς και τους σκληρούς όρους στα συμβόλαια τους. Όλον τον αθέατο κόσμο που δυστυχώς αγνοούμε, καθώς σχεδιάζεται και πραγματώνεται ένα τεράστιο αθλητικό γεγονός. Όπως το Παγκόσμιο κύπελο.  

Είναι ένα βιβλίο που αποδεικνύει πως δεν χρειάζεται να είναι πολυσέλιδο, για να σε βάλει σε σκέψεις. Μια ιστορία μικρή. αλλά παράλληλα γεμάτη. Μια ιστορία γεμάτη ήρωες, ήρωες που όμως βρίσκονται πίσω από τα φώτα. και κρύβουν στην πορεία της ζωής τους, σκληρές εμπειρίες και που έχουν δώσει μεγάλες μάχες στον αγώνα της επιβίωσης, ελπίζοντας σε καλύτερες μέρες. 

Έχουμε μάθει να αναγνωρίζουμε τους ήρωες από το πως μας τους παρουσιάζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή γενικά ο τρόπος που έχουμε επιλέξει να σκιαγραφούμε και να προσεγγίζουμε τους ανθρώπους εκείνους που διαλέγουμε να Θεοποιήσουμε κάνοντας τους ινδάλματα. Όμως όπως πολύ όμορφα μας παρουσιάζει ο συγγραφέας η κάθε εποχή, αλλά και ο κάθε τόπος επιλέγει το ύφος και το ήθος του ηρωισμού της. Όσο πιο πολλοί και φημισμένοι ήρωες, τόσο περισσότερα τα πρότυπα και τόσο πιο σαφείς οι στόχοι της Κοινωνίας. 

Αυτό όμως με τους εμφανείς ήρωες, με αυτούς που τα επιτεύγματα τους είναι ορατά και αναγνωρίσιμα. Τί γίνεται όμως με όλους εκείνους τους ανθρώπους που με την αδιόρατη παρουσία τους και εργασία τους. είναι στην ουσία εκείνοι που κτίζουν και θεμελιώνουν όλο το σκηνικό των μεγάλων επιτευγμάτων που γίνεται απολαβή δόξας από άλλους; Τι γίνεται με όλους αυτούς που χάνουν ψυχή ακόμα και ζωή στα εργοτάξια-γαλερες του σύγχρονου πολιτισμού και και της ανάπτυξης; Στην προκειμένη περίπτωση στα εργοτάξια που θα φιλοξενήσουν το μεγαλύτερο αθλητικό γεγονός της χρονιάς;

Ο Σινγκ Ράι ο Νεπαλέζος πρωταγωνιστής της ιστορίας μας, δίνει έναν άνισο αγώνα επιβίωσης. Βιώνει έναν καθημερινό πόλεμο κοινωνικών αποκλεισμών και δυσκολιών. Ανήκοντας στην κάστα των ανέγγιχτων νταλιτ. Σε αυτούς που κανένας δεν θα δώσει σημασία, αλλά και κανείς δεν θα ακουμπήσει. Στην τάξη των απόκληρων της ζωής. Στην μάζα των εκατομμυρίων ανθρώπων-φαντασμάτων που κάνουν τις πιο δύσκολες και ανεπιθύμητες δουλειές. Παρακολουθούμε την αγωνία του και να στηρίξει την αντοχή του μπροστά στις κακουχίες της ζωής, αλλά να δώσει και ένα στιβαρό χρώμα στα όνειρα του, για να αποδράσει από την προκαθορισμένη μοίρα του. Θα τα καταφέρει; ή θα έρθει αντιμέτωπος με πιο σκληρούς και οδυνηρούς εφιάλτες; 

Η φυγή του από το Νεπάλ για το Κατάρ, προκειμένου να δουλέψει στα έργα που πρέπει να γίνουν για το Μουντιάλ, θα τον φέρουν σε μια πιο σκληρή πραγματικότητα. Μακριά πλέον από την πατρίδα του και τους δικούς του ανθρώπους θα έρθει σε πλήρη σύγκρουση με το ίδιο του το είναι.
Ο Σινγκ Ράι συμβολίζει όλους αυτούς τους αγωνιστές της ζωής και του μόχθου που φεύγουν από την πατρίδα τους για να έρθουν σε μια κατάσταση απόλυτης εργασιακή δέσμευσης σε ένας αγώνας αντοχής σε ένα σύγχρονο κάτεργο σύγχρονης δουλείας για να εξυπηρετήσουν ένα προτεκτοράτο συμφερόντων. 

Είναι συγκλονιστικός ο τρόπος που αποκαλύπτεται όλη η σκληρή πραγματικότητα καθως αυτοί οι άνθρωποι ακολουθούν ένα δρόμο χωρίς ουσιαστικό γυρισμό μέχρι να λήξει το εργασιακό τους συμβόλαιο. Μόνοι σε ξένη χώρα. Εγκλωβισμένοι σε έναν μονόδρομο απομόνωσης και ασφυξίας. Ακόλουθοι της ελπίδας από άμμο, αιχμάλωτοι σε ένα τεχνητό κράτος που προέκυψε από πετρελαιοπηγές και γεωπολιτικές αποφάσεις. Σε έναν φαύλο κύκλο πίεσης και πειθαρχίας.
Ο συγγραφέας με έναν τρόπο μοναδικό μας παρουσιάζει την σκληρή πραγματικότητα που ζούνε ή έζησαν όλοι εκείνοι που δούλεψαν και δουλεύουν στα κολοσσιαία έργα στην προκειμένη περίπτωση του Παγκοσμίου κυπέλου στο Κατάρ. Αλλά και σε όλο το σκοτεινό και επικίνδυνο κύκλωμα που  καλύπτει και τις αθλητικές διοργανώσεις αλλά και το εργασιακό γίγνεσθαι που καταπιέζει κάθε ανθρώπινο δικαίωμα στους ρυθμούς των χρόνων παράδοσης των έργων και στον πολλαπλασιασμό των κερδών. Μας δείχνει τον τρόπο που έζησαν για να αναγκαστούν να πάνε να δουλέψουν σε μια ξένη χώρα. Αλλά και τον τρόπο που προσγειώθηκαν όταν ανακάλυψαν πως κάθε χαρτονόμισμα που θα εισπράξουν θα έχει ένα ασφυκτικό και επικίνδυνο αντίτιμο. Οι περιγραφές κάθε συναισθήματος και κάθε πραγματικότητας που αγνοούμε είναι άμεσες, σκληρές, ρεαλιστικές και τόσο μα τόσο συγκλονιστικές. 

Οι πολιτιστικές και θρησκευτικές παραδόσεις των λαών που εγκλωβίζουν τα δικαιώματα των ανθρώπων σε χώρες τριτοκοσμικές που σαν μέγγενη δεν αφήνουν τον άνθρωπο να εξελιχθεί από τις ικανότητες του. αλλά να παραμείνει εγκλωβισμένος στην μοίρα της κάστας του ή του φύλου του. Ο πρωταγωνιστής της ιστορίας μας και πολλοί από τους πρωταγωνιστές της ζωής αν υπήρχαν τα μέσα και οι συνθήκες δεν θα χρειάζονταν να φύγουν για δουλειά σε μια χώρα ξένη. Και είναι να αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατόν να υπάρχει τόσο καταπίεση, και τόσο εκμετάλλευση ακόμα στην εποχή μας από άνθρωπο σε άνθρωπο; Είτε εκεί που υπάρχει φτώχια, είτε εκεί που υπάρχει και πλούτος;


Επίσης ένα σημαντικό γεγονός που αναφέρεται στο βιβλίο είναι οι Εταιρείες στοιχημάτων που έχουν εισέλθει στο ποδόσφαιρο δημιουργώντας την αίσθηση η την πεποίθηση αλλοίωσης αποτελεσμάτων. Και μόνο η καχυποψία που υπάρχει για την εξέλιξη των αγώνων, διαλύει την κάθε μαγεία και την κάθε αίσθηση έκπληξης. Αφού και η έκπληξη πολλές φορές μπορεί να είναι σκηνοθετημένη και προκαθορισμένη. Μεγαλύτεροι χορηγοί είναι εταιρείες στοιχημάτων και τζόγου. Εταιρείες που κερδίζουν φυσικά και δεν χάνουν από την συμμετοχή τους στην "γιορτή" του ποδοσφαίρου. 

Ένα βιβλίο που μιλά για όλους εκείνους τους αφανείς ήρωες που κρύβονται πίσω από τις φανταχτερές και πλουσιοπάροχες αθλητικές διοργανώσεις. Και για όλους εκείνους πού θυσιάζονται ζωντανοί ή νεκροί στον βωμό της τέλειας διοργάνωσης για να χειροκροτούν όλοι αυτοί που ζουν στην επιφάνεια του πλούτου και της άγνοιας. Που ζουν στον τέλειο ορατό κόσμο ξεχνώντας όλον εκείνο τον υπόγειο κόσμο που κινεί τα νήματα για να εμφανιστούν τα πάντα στην εντέλεια. Η κάθε στιγμή μιας διοργάνωσης αθλητικής που φαίνεται τέλεια εκτελεσμένη κρύβει έναν χώρο συμφερόντων, εικονικής πραγματικότητας και ψευδαίσθησης που ελάχιστοι μπορούν να φανταστούν. Έναν κόσμο που ο συγγραφέας Δημήτρης Σαρρής παρουσιάζει τόσο γλαφυρά, τόσο έντονα και τόσο τραγικά που δεν γίνεται να μην μας κάνει να αναλογιστούμε το πόσες ευθύνες έχουμε όλοι μας για τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα μεγάλα και σημαντικά γεγονότα που μας κατακλύζουν καθημερινά. Ο αθλητισμός και ο πολιτισμός είναι πνεύμα και φως: είναι τελικά έτσι η γίνεται το μέσο για αλλά πράγματα σκοτεινά και υποκινούμενα; Είναι ένα πλέγμα σκοπιμότητας η ένας χείμαρρος που δεν μπαίνει σε κανένα μέσο επιτήδευσης και εκμετάλλευσης τελικά, κρατώντας την πραγματική του ουσία; Αδιόρατα τα διλήμματα που θέτει και σκληρές οι απαντήσεις που δίνει. Για πράγματα που όλοι αναρωτιόμαστε, αλλά δυσκολευόμαστε να δώσουμε πιο άμεσες και ξεκάθαρες απαντήσεις. Όπως ας πούμε:

Οι αθλητές των μεγάλων συμβολαίων πόσο αυθόρμητα και πόσο δυνατά μπορούν να παίξουν βάζοντας τα πόδια τους στην φωτιά για την Εθνική τους ομάδα διακινδυνεύοντας έναν τραυματισμό που θα τους στερήσει άλλα συμβόλαια στην ποδοσφαιρική τους καριέρα; Πόσο γενναίος αυθόρμητος και καθαρός είναι ο αθλητισμός στις μέρες μας; Αυτοί οι παίχτες παίζουν για την φανέλα της πατρίδας τους ή για τους όρους των συμβολαίων τους; Αθλητές που κερδίζουν εκατομμύρια πια, ενώ κάποτε μεγάλωναν σε φαβέλες ή φτωχικές γειτονιές σαν την γειτονιά του πρωταγωνιστή του βιβλίου, του Σινκ Ραι.   


Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί. Βλέπουμε Μουντιάλ έχουμε ζήσει μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις γνωρίζουμε όμως πόσο αίμα και ιδρώτας κρύβεται πίσω από αυτές;  Τουλάχιστον έξι χιλιάδες νεκροί ο υπολογισμός. Τραγικό νούμερο Δεν σας ζητώ απλά να το διαβάσετε πρέπει να το διαβάσετε για να καταλάβετε την διαφορά του φαίνεσθαι από την σκληρή πραγματικότητα. Μιας πραγματικότητας που καταδιώκει όμως την ανθρωπότητα εδώ και χιλιάδες χρόνια, καθώς η αθόρυβη παρουσία και θυσία ανθρώπων κατασκεύασαν ναούς φτιαγμένους από αίμα. Παλάτια κτίστηκαν με ανθρωποθυσίες και πόνο. Όπως κάποτε οι πυραμίδες των Αιγυπτίων και των Αζτέκων, όπως στο μέλλον κάτι καινούργιο και μεγαλειώδες θεμελιωμένο από χαμένους και αφανείς ήρωες. Από τα μικρά και αφανή μυρμήγκια της ανθρωπότητας. 

Το βιβλίο κυκλοφορεί απο τις  Εκδόσεις Κάκτος

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η Κριτική μου για το " Όλο το Φως που δεν μπορούμε να δούμε " Άντονυ Ντορ

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου Με δυο παράλληλες ιστορίες αυτή της Μαρί Λορ Λεμπλάν, ενός τυφλού κοριτσιού από την Γαλλία. Και αυτή του Βέρνερ Πφέννιχ ενός ορφανού αγοριού από την Γερμανία μαθαίνουμε με έναν εξαιρετικά διαφορετικό τρόπο το φως και το σκοτάδι του πολέμου. Το φως και το σκοτάδι της Ψυχής των ανθρώπων. Η Μαρί Λορ έχει μάθει να ζεί στο σκοτάδι απο πολύ μικρή ηλικία, ζει με τον πατέρα της ο οποίος είναι κλειθροποιός στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι. Μαθαίνει να ζει και να κινείται μέσα στην γειτονία που κατοικεί απομνημονεύοντας την διαδρομή που βασίζεται σε μια μακέτα που έχει κατασκευάσει ο πατέρας της και αποτελεί πανομοιότυπη απομίμηση και της παραμικρής λεπτομέρειας της γειτονίας. Ψηλαφώντας και απομνημονεύοντας τις λεπτομέρειες μπορεί να βαδίζει μέσα στα στενά σαν ένας φυσιολογικός άνθρωπος. Να εξερευνά, να φαντάζεται και να ονειρεύεται.  Όταν όμως οι Γερμανοί καταλαμβάνουν το Παρίσι πατέρας και κόρη αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πόλη τους και να καταφ

Η Κριτική μου "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι" Πηνελόπη Κουρτζή - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 Μια Μοναδική εποχή. Ένα Παγκόσμιο φαινόμενο που καθόρισε ζωές, αξίες, αντιλήψεις και δημιούργησε ένα πρωτότυπο άβατο στην Ελληνική κοινωνία στα τέλη της δεκαετίας του 60 και στην δεκαετία του 70, αποτελεί το κεντρικό θέμα του τελευταίου μυθιστορήματος της Πηνελόπης Κουρτζή "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι." Με φόντο την παραλία των Ματάλων στην Κρήτη παρακολουθούμε μια ιστορία γεμάτη ένταση, ανατροπές και κυρίως μεταστροφές. Μέσα από την προσέγγιση μιας ζωής που μοιάζει ανοίκεια, αλλά μετατρέπεται σε έναν κόσμο που αλλάζει μέσα από την επαφή με την φύση, την θάλασσα, τον πρωτόγονο τρόπο ζωής και την πραγματική επαφή με τους ανθρώπους.  Η Υπατία είναι μια γυναίκα εύθραυστη, μεγαλωμένη μέσα σε μια υπερπροστευτική οικογένεια που την εγκλώβισε μέσα σε μια ζωή χωρίς πρωτοβουλίες και χωρίς ελευθερία. Επιστρέφει από το Λονδίνο τον Μάρτιο του 1969 έχοντας στις αποσκευές της ένα πληγωμένο σαλιγκάρι. Όπως και το σαλιγκάρι με το σκασμένο καβούκι έτσι και εκείνη με σπασμένο κέλυφος βγαίνει α

Η Κριτική μου για το " Αμαλία " Σπύρος Πετρουλάκης

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου Η Αμαλία είναι το τέταρτο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη που διαβάζω. Ένα Βιβλίο εντελώς διαφορετικό απο τα προηγούμενα του. Τόσο στον ρυθμό, όσο και στην εξέλιξη του. Ένα Βιβλίο με δυνατές εικόνες που κάνουν επίθεση στο μυαλό. Με σκηνές σαν μέταλλο σκληρές. Που γεμίζουν με ένταση την καρδιά του Αναγνώστη. Αλλά και εύπλαστες που χαλαρώνουν όταν το μυαλό και η ψυχή του δεν αντέχει άλλο. Η Ιστορία εναλλάσσετε ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα. Με σωστές και ισορροπημένες τοποθετήσεις που εντείνουν την αγωνία και ανεβάζουν κατακόρυφα το μυστήριο. 35 Χρόνια πριν σε ένα ορεινό χωριό της Κορινθίας σε μια κλειστή κοινωνία η εξαφάνιση της γιαγιάς Αμαλίας προβληματίζει αλλά και αρχίζει να βάζει σε ένα περίεργο ρυθμό εξελίξεις που κανείς δεν μπορεί να καθορίσει και να υπολογίσει την πορεία τους. Μια οικογένεια που ζει μέσα σε ένα κλίμα που το τρέφει η δειλία και η βία. Ένα χάρισμα δοσμένο σαν βαριά κληρονομία. Ένας φθόνος που πηγάζει από σκοτεινά και απροσδιόριστ