Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η Κριτκή μου " Η Οργή του Τυφλού Ποταμού " Εύα Μαζοκοπάκη - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου


Εύη Μαζοκοπάκη Η οργή του Τυφλού Ποταμού

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

Βασική προτροπή μου όλα τα χρόνια που διαβάζω και προτείνω βιβλία είναι να δίνουμε την ευκαιρία ανάγνωσης σε πρωτοεμφανιζόμενους  συγγραφείς γιατί μόνο έτσι θα καταλάβουμε τον βαθμό και το μέγεθος της εξέλιξης της Λογοτεχνίας σήμερα.  Μα πάνω από όλα γιατί υπάρχει το σοβαρό ενδεχόμενο να πέσουμε επάνω σε βιβλία διαμάντια σαν αυτό που θα σας παρουσιάσω με τον σημερινό μου σχολιασμό.

H Οργή του Τυφλού Ποταμού αποτέλεσε για μένα μια μοναδική Λογοτεχνική έκπληξη. Τόσο ως προς την γραφή, την πλοκή και τα μηνύματα. Όσο και ως προς τον μαγικό και ευέλικτο τρόπο που επέλεξε να ξεδιπλώσει την ιστορία της η συγγραφέας. 

Με ένα νοερό τρίπτυχο που φανερώνει την πραγματική διάσταση του σιγά σιγά. Ύβρις, Άτη, Νέμεσις. Το τρίπτυχο που αποτελεί στην ουσία το τρίπτυχο της ζωές όλων μας. Πράξεις -πρόσημο πράξεων, Αποτέλεσμα, και Συνέπειες. Αποκατάσταση ή Τιμωρία. Μέσα σε μια ατμόσφαιρα σκοτεινή και θολή παρακολουθούμε το πιο παράλογο θέατρο των ανθρώπινων ψυχών, που φανερώνουν όλη την τραγικότητα των υπερφίαλων ανθρώπινων πράξεων. Πρωταγωνιστές πρόσωπα τριών γενεών που κινούν τα νήματα ή ακολουθούν στωικά την μοίρα που τους επιβάλλεται. Και άλλα πρόσωπα που αναλαμβάνουν στην πορεία να οδηγήσουν τα γεγονότα απο την τραγωδία στην Κάθαρση Ψυχών και Πράξεων. 

Καμιά φορά είναι πιο μαγικό να ξεκινάει η διήγηση μιας ιστορίας απο το τέλος της. Εξάπτει την φαντασία και μας βοηθάει να καταλάβουμε τα βαθύτερα κίνητρα, αλλά και την λογική ακολουθία απο την Κορυφή στην Πτώση. Και την αντίστροφη πορεία από το απόλυτο Σκοτάδι και τον Θάνατο στο Απόλυτο Φως και την Ζωή. 
Έτσι και η συγγραφέας αποφασίζει να ξεκινήσει την ιστορία της σχεδόν από το τέλος. Η δίκη ενός αθώου θύματος, που κατηγορείται για μια στυγερή δολοφονία, θα μας μεταφέρει αφηγηματικά στο χωριό Καλούδι της Κρήτης. Ένα χωριό κτισμένο στις όχθες του Τυφλού Ποταμού. Για να πιάσουμε το νήμα από την αρχή. Η Εξαφάνιση ενός νεαρού κοριτσιού, θα ξεβράσει στην επιφάνεια ανομήματα, ενοχές, πάθη και λάθη. Και θα αναδείξει τα αποτελέσματα μιας κοινωνίας περιχαρακωμένης σε στενόμυαλα πρότυπα. Μιας Κοινωνίας που υποκύπτει σε σφάλματα και θάβει κάθε τι που το θεωρεί περίεργο και εξωπραγματικό. Που θεωρεί δύναμη τον πλούτο και την καταγωγή. Που βαπτίζει την σιωπή ενοχή και τον φόβο τρέλα και παραλογισμό.

Η παράλληλη πορεία ενός πλάσματος αμφιλεγόμενης ταυτότητας, στην απέναντι όχθη του Ποταμού. Που γνωρίζει τα πάντα και παίζει τον καταλυτικό ρόλο πότε του παρατηρητή και πότε του από μηχανής Θεού που θέλει να  λυτρώσει ή θα τιμωρήσει θύτες ή θύματα.  Ένα μίασμα στα μάτια των ανθρώπων αποκηρυγμένο από την πρώτη στιγμή από τον ίδιο τον γεννήτορα του. Θα ζήσει στο απόλυτο σκότος για να μπορέσει με πείσμα να βγεί στο απόλυτο Φως. Και να το μεταδώσει σε αυτούς που δεν αξίζει να πληρώσουν στο μέλλον πράξεις άλλων.

Οι ήρωες θεωρούν πως παίρνουν Θεϊκή υπόσταση, αλλάζοντας την ροή των γεγονότων χρησιμοποιώντας είτε εξουσία και δύναμη, είτε πονηριά και καπατσοσύνη. Νομίζουν πως μπορούν να κατευθύνουν την ροή της ζωής όσων μπαίνουν εμπόδιο στα σχέδια τους. Ζουν στην άγνοια της εγωιστικής πλάνης τους και στην αλαζονεία της επίπλαστης και προσωρινής Κυριαρχίας τους.  Και εδώ είναι που μπαίνει συμβολικά ο Τυφλός ποταμός, να βγάλει την οργή του ή την εξαγνιστική δύναμη του. Να πνίξει τις άνομες πράξεις. Άλλα και να αποθεώσει την υπομονή και την καρτερικότητα. Να ξεπλύνει τον θυμό και την τιμωρία. 

Οι εξαιρετικές περιγραφές και τα επιλεγμένα πλάνα επάνω σε συγκεκριμένες εικόνες, λόγια και πράξεις, τονίζουν πότε το πλεόνασμα της υποκρισίας, της αλαζονείας και της ματαιοδοξίας και πότε το πλεόνασμα της αγάπης, της αυτοθυσίας και της αυταπάρνησης. Την μοίρα την Τραγική και την Τυφλή. Την υποκίνηση την υπέρμετρη που αγγίζει τα όρια της Θεϊκής Παρέμβασης. Η μοίρα ακολουθεί ένα δίστρατο μονοπάτι. Την πορεία της διαμέσου της Ανθρώπινης υποκρισίας και την πορεία διαμέσου της Ανθρώπινης Αυτοθυσίας. Τα ανθρώπινα δρώμενα μπαίνουν στην ζυγαριά της υποταγής αλλά και της Θεϊκής Κρίσης και Τιμωρίας δια μέσου πάντα της ανθρώπινης συγχώρεσης και εξιλέωσης.

Η συγγραφέας παίζει με την ετοιμολογία των Ονομάτων των Πρωταγωνιστών, για να αναδείξει είτε τα προτερήματα τους, είτε τα ελαττώματα τους. Που άγονται και φέρονται όμως από την αλληλουχία είτε των πρότερων πράξεων τους, είτε από τις ταξικές ή ηθικές διαφορές τους. Από τον Πλούτο και την Εξουσία, αλλά και από την φτώχεια και την περηφάνια. Απο την άγνοια και την ανεπαίσθητη χειραγώγηση.  Ακόμα και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά των ηρώων είναι επιλεγμένα για να τονίσουν το φωτεινό η σκοτεινό χρώμα του εσωτερικού τους κόσμου.

Η δράση και η αντίδραση. Το καλό και το κακό. Το πονηρό και το αθώο. Άγγελοι και Δαίμονες. Θύματα και Θύτες. Ήρωες και δειλοί με ενδιαμέσους συνδετικούς κρίκους ανθρώπων και πράξεων, αντιδιαστέλλονται και κοντράρονται σε έναν πόλεμο γεμάτο συμβολισμούς και κρυφά μηνύματα που φανερώνονται πανηγυρικά με έναν περίτεχνο τρόπο. Έναν τρόπο που εκμαιεύεται μέσα απο την διαδικασία της ανάγνωσης και του απολογισμού. Μέσω μιας εξαιρετικής διακύμανσης σε στάδια ανάμεσα στην Αλαζονεία την Παντοδυναμία και την Συντριβή.

Εστιάζει ξανά και ξανά σε συγκεκριμένες στιγμες των ηρώων για να τονίσει, την συλλογιστική των πράξεων, το τίμημα που ενδεχομένως θα πληρώσουν αλλά και την αποδοχή ή την αντίδραση σε κινήσεις που είτε πρέπει να συμβιβαστούν είτε με δύναμη να αμυνθούν και τελικά να ξεσπάσουν αποδίδοντας την δικαιοσύνη έστω και καθυστερημένα. Η διαφορετική αντίληψη της ίδιας εικόνας στο μυαλό και στην σκέψη των Πρωταγωνιστών. Η παραμόρφωση μιας εικόνας και η μετάλλαξη της σε συναίσθημα μέσα από την ουσία της συνολικής εικόνας ενός ανθρώπου. Μίασμα και έκτρωμα στα μάτια του Κόσμου. Φως και δικαιοσύνη στα μάτια της αλήθειας που ορίζει μια άλλη αγνή και καλοπροαίρετη καθοδήγηση.

Οι τρεις γενεές που μας παρουσιάζονται ενώνοντας τα σημεία των πράξεων τους από το Παρελθόν στο Παρόν, αποτελούν ένα περίεργο κράμα ενώσεων και συναισθημάτων. Με πολλές αντιθέσεις, αλλά και πολλά κοινά σημεία. Σε μια ατμόσφαιρα που ώρες ώρες αγγίζει το μεταφυσικό και το απόκοσμο. Με μια γραφή που κεντρίζει και μαγνητίζει. Που εισχωρεί στα μύχια των σκέψεων και στα κέντρα των βίαιων και εγωιστικών αποφάσεων. αλλά και των λυτρωτικών και καθαρτήριων παρεμβάσεων.
     


 

Ένα εξαιρετικό βιβλίο για την δικαιοσύνη την τιμωρία και την αξιολόγηση των ανθρωπίνων πράξεων. Με έναν μοναδικό τρόπο γραφής και πλοκής η συγγραφέας μας φέρνει μπροστά σε όλο το απόσταγμα της ανθρώπινης φύσης. Και καθηλωτικά μας αποδεικνύει πως κανείς δεν βρίσκεται στο απυρόβλητο των πράξεων του. Αργά ή γρήγορα τώρα η στο μέλλον οι ανθρώπινες ύβρεις δεν μένουν ατιμώρητες. Η Νέμεσις καραδοκεί και επιβάλει την κάθαρση.

"Με λένε Αγάπη Πετράκη. Έτσι γράφει η ταυτότητα μου. Αλλά οι ταυτότητες δεν λένε πάντα την αλήθεια...."


Ναι γιατί πίσω απο μια ταυτότητα κρύβεται πάντα μια ιστορία με άγνωστες πτυχές και άγνωστες ρίζες αυτές που καθορίζουν τις πληγές αλλά όχι απαραίτητα τον χαρακτήρα. Τον χαρακτήρα τον ορίζει η δύναμη της ψυχής και η αντίσταση στο πεπρωμένο με ένα επιλέξιμο πρόσημο αυτό της Καλοσύνης και αυτό της Κακεντρέχειας.

Ένα εκπληκτικό Κοινωνικό μυθιστόρημα με όλη την σημασία της λέξεως. Απο αυτά που θα υπερασπίζομαι δίνοντας μάχες για να τα διαδώσω στους αναγνώστες που θέλουν να διαβάζουν βιβλία με νόημα και αξίες. Με συμβολισμούς και μηνύματα.

Καλή ανάγνωση λοιπόν και αναζητήστε το Βιβλίο στις ΕΚΔΟΣΕΙΣ IWTITE

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η Κριτική μου "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι" Πηνελόπη Κουρτζή - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 Μια Μοναδική εποχή. Ένα Παγκόσμιο φαινόμενο που καθόρισε ζωές, αξίες, αντιλήψεις και δημιούργησε ένα πρωτότυπο άβατο στην Ελληνική κοινωνία στα τέλη της δεκαετίας του 60 και στην δεκαετία του 70, αποτελεί το κεντρικό θέμα του τελευταίου μυθιστορήματος της Πηνελόπης Κουρτζή "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι." Με φόντο την παραλία των Ματάλων στην Κρήτη παρακολουθούμε μια ιστορία γεμάτη ένταση, ανατροπές και κυρίως μεταστροφές. Μέσα από την προσέγγιση μιας ζωής που μοιάζει ανοίκεια, αλλά μετατρέπεται σε έναν κόσμο που αλλάζει μέσα από την επαφή με την φύση, την θάλασσα, τον πρωτόγονο τρόπο ζωής και την πραγματική επαφή με τους ανθρώπους.  Η Υπατία είναι μια γυναίκα εύθραυστη, μεγαλωμένη μέσα σε μια υπερπροστευτική οικογένεια που την εγκλώβισε μέσα σε μια ζωή χωρίς πρωτοβουλίες και χωρίς ελευθερία. Επιστρέφει από το Λονδίνο τον Μάρτιο του 1969 έχοντας στις αποσκευές της ένα πληγωμένο σαλιγκάρι. Όπως και το σαλιγκάρι με το σκασμένο καβούκι έτσι και εκείνη με σπασμένο κέλυφος βγαίνει α

Η Κριτική μου για το " Όλο το Φως που δεν μπορούμε να δούμε " Άντονυ Ντορ

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου Με δυο παράλληλες ιστορίες αυτή της Μαρί Λορ Λεμπλάν, ενός τυφλού κοριτσιού από την Γαλλία. Και αυτή του Βέρνερ Πφέννιχ ενός ορφανού αγοριού από την Γερμανία μαθαίνουμε με έναν εξαιρετικά διαφορετικό τρόπο το φως και το σκοτάδι του πολέμου. Το φως και το σκοτάδι της Ψυχής των ανθρώπων. Η Μαρί Λορ έχει μάθει να ζεί στο σκοτάδι απο πολύ μικρή ηλικία, ζει με τον πατέρα της ο οποίος είναι κλειθροποιός στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι. Μαθαίνει να ζει και να κινείται μέσα στην γειτονία που κατοικεί απομνημονεύοντας την διαδρομή που βασίζεται σε μια μακέτα που έχει κατασκευάσει ο πατέρας της και αποτελεί πανομοιότυπη απομίμηση και της παραμικρής λεπτομέρειας της γειτονίας. Ψηλαφώντας και απομνημονεύοντας τις λεπτομέρειες μπορεί να βαδίζει μέσα στα στενά σαν ένας φυσιολογικός άνθρωπος. Να εξερευνά, να φαντάζεται και να ονειρεύεται.  Όταν όμως οι Γερμανοί καταλαμβάνουν το Παρίσι πατέρας και κόρη αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πόλη τους και να καταφ

Η Κριτική μου "Λέγε με Ισμαήλ" Τέσυ Μπαϊλα Εκδόσεις Ψυχογιός - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

  Η Τέσυ Μπάϊλα είναι μια συγγραφέας που ακολουθώ από την πρώτη στιγμή που διάβασα δικό της βιβλίο. Έχει έναν δικό της προσωπικό στίγμα στην λογοτεχνία και ένα ιδιαίτερο τρόπο να σε κάνει να κατανοείς και τα ανθρώπινα συναισθήματα, αλλά κυρίως τις ανθρώπινες πράξεις φτάνοντας κατευθείαν στις αιτίες οι οποίες και τις κατευθύνουν, αλλά και μπορούν να τις αλλάξουν. Το μυθιστόρημα κινείται χρονικά ανάμεσα στα γεγονότα του 1955 στα Σεπτεμβριανά και στην απέλαση την Ελλήνων υπηκόων το 1964. Η Κωνσταντινούπολη γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει και ανακατεύει αρμονικά συναισθήματα, βιώματα και συνήθειες και παράλληλα γίνεται το μήλο της έριδας για μίση, για αντιπαλότητες και διεκδικήσεις που γεννά η ανθρώπινη απληστία, και τα πολιτικά συμφέροντα.  Τόπος εξέλιξης της ιστορίας μια γειτονιά στο Πέρα, που κινούνται και πρωταγωνιστούν χαρακτήρες που μένουν ανεξίτηλα χαραγμένοι στο μυαλό του αναγνώστη γιατί ο καθένας από αυτούς κουβαλά την δικιά του ξεχωριστή ιστορία. Ο Ισμαήλ ο Tούρκος καφετζή