Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Η Κριτική μου " Παραθεριστής " Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 




Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

Ο Γιώργος Τζιτζικάκης επιστρέφει ύστερα από καιρό στην Λογοτεχνία, με ένα βιβλίο προσωπικό στοίχημα. Με ένα βιβλίο ιδιόμορφα σκληρό. Ακραία αληθινό. Ένα βιβλίο που σοκάρει, αλλά και προκαλεί. Που μπαίνει στα άδυτα της ψυχής του πρωταγωνιστή και αναμοχλεύει και ξερνά αφιλτράριστα τα σκοτεινά κομμάτια ενός διαλυμένου εαυτού. Ενός εαυτού που έχει πολλά απωθημένα και πολλά κρυμμένα ένστιχτα. Όπως ο καθένας μας άλλωστε. Έχουμε ψάξει άραγε βαθιά μέσα μας για να βρούμε και να ανακαλύψουμε τις αλήθειες μας, που παίρνουν άλλο χρώμα αν τολμήσουμε να τις δούμε ακαμουφλάριστες  από την δήθεν ηθική μας; Ο Παραθεριστής τολμά να δεί την εαυτό του, μέσα από τα σκοτάδια του. Μέσα από το παραλήρημά του. Και μέσα από την ελεύθερη έκφραση του να αποκαλύψει όλα τα φτιασιδωμένα πρότυπα της σημερινής κοινωνίας.

Ο Παραθεριστής, παρατηρεί και αναλύει συμπεριφορές. Εξετάζει και εισχωρεί στις πραγματικές σκέψεις των περισσότερων ανθρώπων. Χλευάζει και ειρωνεύεται την εικόνα του φαίνεσθαι και των υποκριτικών αντιδράσεων. Στηλιτεύει τα υπερκοστολογημένα προσωπεία. Τους συμβιβασμούς και τις πλασματικές ευτυχίες που δημιουργούν εικονικές καταστάσεις και υποκατάστατα ζωής. 
"Μπουκάλια νοθευμένα είναι οι υπάρξεις σας. Φαντασιώσεις μιας δήθεν καλοστημένης ζωής" 

Ξεσκεπάζοντας την επίπλαστη ευτυχία, φανερώνει ζωές σκευοφυλάκια. Στρυμωγμένες μέσα σε ένα στενό κλίτος ύπαρξης. Εισχωρεί στις σχέσεις των ερωτευμένων. Στις σχέσεις των εραστών. Στις σχέσεις των έγγαμων γονέων και των παιδιών. Με μια γνήσια ευθύτητα, με ένα αληθινό και σίγουρο συναίσθημα που προσγειώνει και αποκαθηλώνει τα ψεύτικα και υπερβολικά μεγέθη και τα φέρνει στην σωστή τους ρεαλιστική πραγματικότητα και εικόνα. 

Ο Παραθεριστής θέτει ερωτήσεις και διλήμματα. Αναιρεί και επαναπροσδιορίζει. Κρίνει και κρίνεται με τον πιο σκληρό και αδιάβλητο τρόπο. Δοκιμάζει τις αντοχές και ξεχειλώνει τα όρια μας. Με μια περίεργη διαβάθμιση συναισθημάτων και με μια περίεργη και ιδιαίτερη κατεύθυνση της πλοκής ο συγγραφέας προσπαθεί ενδιάμεσα στο κείμενο να εκμαιεύσει τα συναισθήματα που έχουν δημιουργηθεί στον αναγνώστη. Να διαπιστώσει το πρόσημο και την εναλλαγή των εντυπώσεων μας καθώς μοιράζεται τις σκέψεις του μαζί μας. Δημιουργώντας έτσι και ένα διαδραστικό παιχνίδι ανάμεσα στον ίδιο και τον αναγνώστη του. Αυτό που καταφέρνει σίγουρα είναι μας δημιουργήσει έντονους ψυχικούς κραδασμούς που χτυπάνε κόκκινο στο υποσυνείδητο της ψυχής και στο άδυτο του νου. 

Φτάνει στα άκρα για να αποκαλύψει τα αρχέγονα ένστιχτα. Και τις πραγματικές προσθέσεις. Τις καταπιεσμένες σκέψεις. Με θάρρος γιατί θέλει τεράστιο θάρρος και ψυχικά αποθέματα για να τσαλακώσεις τον εαυτό σου δημόσια και να τον παρουσιάσεις ναι μεν αληθινό και απογυμνωμένο. Αλλά παράλληλα προκλητικό και αδιανόητα ακραίο. Και ο αναγνώστης για να καταλάβει τις ξεγυμνωμένες αλήθειες θα πρέπει να ακολουθήσει τον τρόπο σκέψης του αφηγητή, αλλά παράλληλα να αφήσει ελεύθερο και τον εαυτό του να δει μέσα από τα μάτια ψυχής του τα όσα δεν βλέπει ή τα όσα κάνει πως δεν βλέπει και στις δικές του συμπεριφορές. 

Βρήκα εξαιρετικό τον τρόπο που παρουσιάζει όλα τα κακώς κείμενα της Κοινωνίας μας, μέσα από την ιδιόμορφη και εσκεμμένη, απλουστευμένη ή πολύπλοκη χρήση της σεξουαλικότητας. Μέσα από αυτή την λογική δοκιμάζει τις σχέσεις των δυο φίλων. Το πως σκέφτεται ένας άντρας, το πως μια γυναίκα. Το πως μπορούν να ανακατευτούν υποθετικά ή πραγματικά οι σχέσεις με αμφίφυλες ή ομοφυλόφιλες διαστάσεις. Οι ρόλοι που εναλλάσσονται είτε πραγματικά είτε μέσα από την φαντασίωση. Η μοναξιά, η συζυγική συμβίωση, η ερωμένη. Οι γονείς. Οι ηλικίες. Η ωριμότητα και η ανωριμότητα στις σχέσεις και στις συμπεριφορές.  

 Ο τρόπος που κεντρίζει Φροϋδικά το υποσυνείδητο, διεγείρει και ψυχαναλύει ταυτόχρονα τα ευαίσθητα και άγνωστα κέντρα του εγκεφάλου δημιουργώντας μια διαφορετική παρόρμηση στο να αποδεχτούμε ή να απορρίψουμε δεδομένα. Να αναιρέσουμε κάποιες από τις de facto απόψεις και θεωρίες μας. Να δούμε την ζωή μέσα από μια άλλη οπτική. Γιατί πατάει επάνω στα άβατα όρια του καθένα μας. Τα εκβιάζει και τα παραβιάζει. Τα δοκιμάζει και τα εκτροχιάζει. Ή απλά τα επαναφέρει στην πρότερη λογική τους, δοκιμάζοντας την ελαστικότητα των προθέσεων μας να αναθεωρήσουμε τις ίδιες τις αναλλοίωτες απόψεις μας.

Μέσα από την πίκρα την οργή και τον θυμό του Παραθεριστή βιώνουμε ένα απέραντο ταξίδι στο κέντρο της ψυχής του. Αλλά και στο απόκεντρο των αντιδράσεων που προκαλεί εντός μας. Μέσα από τα γυμνά κορμιά και τις ξεγυμνωμένες ψυχές. Οι οποίες είναι ανακατεμένες με την χυδαιότητα και την ειλικρίνεια. Φανερώνεται όλη η διάφανη αξία  της ωμής πραγματικότητας που μας περικλείει. 

Η αλληγορική παρουσία του Έρνεστ Χέμινγουεϊ μέσα στο κείμενο το απογειώνει. Φανερώνει την έκδηλη σκέψη του συγγραφέα για την πορεία ενός ανθρώπου από την άνοδο στην κάθοδο. Από την αναγνωσιμότητα στην αρνητική υποψία. Στις ταμπέλες, στην εκμετάλλευση. Στην στοχοποίηση και στην αναμέτρηση με τα ίδια τα πάθη, τα λάθη και τις ενοχές του. Στην πάλη με τα βιώματα του και στην αναμέτρηση με τον ίδιο τον αρνητικό ή θετικό εαυτό του. 



Ο Παραθεριστής δεν είναι ένα βιβλίο που θα αγγίξει το ίδιο όλους τους αναγνώστες. Είναι ένα βιβλίο που θα δημιουργήσει πολλά αντικρουόμενα συναισθήματα και πολλές έντονες συγκρούσεις. Ένα βιβλίο που θα δημιουργήσει έντονες διαμάχες αλλά παράλληλα θα ξυπνήσει πολλά και έντονα συναισθήματα. Πιστεύω πραγματικά πως όταν ένα βιβλίο σε βάζει στην λογική να σκεφτείς από την μεριά του συγγραφέα και παράλληλα από την δικιά σου πλευρά που την νιώθεις μέσα από την ανάγνωση να διχάζεται επώδυνα. Να ταλαντεύεται αμφίρροπα και να κλυδωνίζεται επικίνδυνα, τότε έχει καταφέρει τον σκοπό του. Το βιβλίο αυτό δεν είναι αναμασημένη τροφή. Είναι εκείνες οι αλήθειες που πάνε κόντρα στην ηθική. Κόντρα στην λογική και κόντρα σε ένα κοινωνικό σύστημα που με την ανοχή του και την αδιαφορία του, πολλές φορές καταπίνει ψυχές και αξιοπρέπεια. Ένα σύστημα που δεν μας αφήνει ελεύθερους να δούμε τις πραγματικές δυνατότητες μας και να αντικρύσουμε κατάματα το βάθος της ψυχής μας. 

Το θεραπευτικό πείραμα του συγγραφέα γίνεται η βουκέντρα που φανερώνει αυθόρμητα και εκβιαστικά το είδος του εαυτού που κρύβουμε μέσα μας. Αυτού του εαυτού που δεν αφήνει πολλές φορές να αγγίξουμε τα κρυμμένα σκοτάδια της ψυχής μας και ακόμα χειρότερα των συνανθρώπων μας.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΚΑΚΤΟΣ






Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η Κριτική μου "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι" Πηνελόπη Κουρτζή - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 Μια Μοναδική εποχή. Ένα Παγκόσμιο φαινόμενο που καθόρισε ζωές, αξίες, αντιλήψεις και δημιούργησε ένα πρωτότυπο άβατο στην Ελληνική κοινωνία στα τέλη της δεκαετίας του 60 και στην δεκαετία του 70, αποτελεί το κεντρικό θέμα του τελευταίου μυθιστορήματος της Πηνελόπης Κουρτζή "Το κορίτσι με το σαλιγκάρι." Με φόντο την παραλία των Ματάλων στην Κρήτη παρακολουθούμε μια ιστορία γεμάτη ένταση, ανατροπές και κυρίως μεταστροφές. Μέσα από την προσέγγιση μιας ζωής που μοιάζει ανοίκεια, αλλά μετατρέπεται σε έναν κόσμο που αλλάζει μέσα από την επαφή με την φύση, την θάλασσα, τον πρωτόγονο τρόπο ζωής και την πραγματική επαφή με τους ανθρώπους.  Η Υπατία είναι μια γυναίκα εύθραυστη, μεγαλωμένη μέσα σε μια υπερπροστευτική οικογένεια που την εγκλώβισε μέσα σε μια ζωή χωρίς πρωτοβουλίες και χωρίς ελευθερία. Επιστρέφει από το Λονδίνο τον Μάρτιο του 1969 έχοντας στις αποσκευές της ένα πληγωμένο σαλιγκάρι. Όπως και το σαλιγκάρι με το σκασμένο καβούκι έτσι και εκείνη με σπασμένο κέλυφος βγαίνει α

Η Κριτική μου για το " Όλο το Φως που δεν μπορούμε να δούμε " Άντονυ Ντορ

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου Με δυο παράλληλες ιστορίες αυτή της Μαρί Λορ Λεμπλάν, ενός τυφλού κοριτσιού από την Γαλλία. Και αυτή του Βέρνερ Πφέννιχ ενός ορφανού αγοριού από την Γερμανία μαθαίνουμε με έναν εξαιρετικά διαφορετικό τρόπο το φως και το σκοτάδι του πολέμου. Το φως και το σκοτάδι της Ψυχής των ανθρώπων. Η Μαρί Λορ έχει μάθει να ζεί στο σκοτάδι απο πολύ μικρή ηλικία, ζει με τον πατέρα της ο οποίος είναι κλειθροποιός στο μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρίσι. Μαθαίνει να ζει και να κινείται μέσα στην γειτονία που κατοικεί απομνημονεύοντας την διαδρομή που βασίζεται σε μια μακέτα που έχει κατασκευάσει ο πατέρας της και αποτελεί πανομοιότυπη απομίμηση και της παραμικρής λεπτομέρειας της γειτονίας. Ψηλαφώντας και απομνημονεύοντας τις λεπτομέρειες μπορεί να βαδίζει μέσα στα στενά σαν ένας φυσιολογικός άνθρωπος. Να εξερευνά, να φαντάζεται και να ονειρεύεται.  Όταν όμως οι Γερμανοί καταλαμβάνουν το Παρίσι πατέρας και κόρη αναγκάζονται να εγκαταλείψουν την πόλη τους και να καταφ

Η Κριτική μου για το " Αμαλία " Σπύρος Πετρουλάκης

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου Η Αμαλία είναι το τέταρτο βιβλίο του Σπύρου Πετρουλάκη που διαβάζω. Ένα Βιβλίο εντελώς διαφορετικό απο τα προηγούμενα του. Τόσο στον ρυθμό, όσο και στην εξέλιξη του. Ένα Βιβλίο με δυνατές εικόνες που κάνουν επίθεση στο μυαλό. Με σκηνές σαν μέταλλο σκληρές. Που γεμίζουν με ένταση την καρδιά του Αναγνώστη. Αλλά και εύπλαστες που χαλαρώνουν όταν το μυαλό και η ψυχή του δεν αντέχει άλλο. Η Ιστορία εναλλάσσετε ανάμεσα στο χθες και στο σήμερα. Με σωστές και ισορροπημένες τοποθετήσεις που εντείνουν την αγωνία και ανεβάζουν κατακόρυφα το μυστήριο. 35 Χρόνια πριν σε ένα ορεινό χωριό της Κορινθίας σε μια κλειστή κοινωνία η εξαφάνιση της γιαγιάς Αμαλίας προβληματίζει αλλά και αρχίζει να βάζει σε ένα περίεργο ρυθμό εξελίξεις που κανείς δεν μπορεί να καθορίσει και να υπολογίσει την πορεία τους. Μια οικογένεια που ζει μέσα σε ένα κλίμα που το τρέφει η δειλία και η βία. Ένα χάρισμα δοσμένο σαν βαριά κληρονομία. Ένας φθόνος που πηγάζει από σκοτεινά και απροσδιόριστ