Η Κριτική μου "Ίχνη στην έρημο" Αμμοθύελλα και Ίχνη στην Έρημο" Όαση Ελευθερία Καλογνωμά Εκδόσεις Υδροπλάνο - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

Ξεκινώντας θα ήθελα να αναφέρω πως όσο και αν προσπάθησα να κατηγοριοποιήσω αυτά τα δυο βιβλία Ίχνη στην έρημο Αμμοθύελλα και Όαση δεν κατάφερα σε καμία περίπτωση να το πετύχω. Δεν ανήκουν σε κανένα συγκεκριμένο είδος μιας και αποτελούν μία μίξη περιπέτειας, δράσης και έρωτα με πολλές όμως κοινωνικές προεκτάσεις. Μιας και αγγίζουν στοχευμένα και πολύ μεθοδικά πολλά κοινωνικά ζητήματα, που αντλούνται μέσα από την τρομοκρατία, την εμπορεία λευκής σαρκός, τα καρτέλ ναρκωτικών, τους μισθοφορικούς στρατούς, τα επαναστατικά κινήματα. Τα ιδεώδη πού άλλες φορές πηγάζουν από ακραία συναισθήματα και άλλες φορές από αγνές προθέσεις,

Μυθιστόρημα δράσης με πολλές σκηνές μάχης και καταδίωξης με εντελώς καινοτόμο ύφος – και δυνατές στιγμές συγκίνησης. Η συγγραφέας αναμειγνύει εξαιρετικά την περιπέτεια με το συναισθηματικό μπλέξιμο των ηρώων της για να μας προσφέρει μια ιστορία που δεν γίνεται να αφήσει κανέναν αδιάφορο. Ενσταλλάσσει την δικιά της προσωπική σφραγίδα σε μια σειρά βιβλίων που μπορεί και πρέπει να έχουν συνέχεια. Μιας και όλα τα ζευγάρια που δημιουργήθηκαν μέσα από την εκρηκτική μυθιστορηματική έμπνευση της έχουν πολλά ακόμα να μας δώσουν. 

Οι ήρωες που γνωρίσαμε στην Αμμοθύελλά προσπαθούν να επανέλθουν στους ρυθμούς τους και να ξεχάσουν την σκληρή και οδυνηρή περιπέτεια που πέρασαν. Να συμβιβαστούν με τις απώλειες τους και να βάλουν σε νέους δρόμους τις ζωές τους. Να προσαρμοστούν με την νέα πραγματικότητα που είναι για τους περισσότερους, πρωτόγνωρη και αμφίρροπη. Και να αναζητήσουν επιτέλους την Όαση της ψυχής τους. 

 Άλλοι θα δράσουν με λογική, άλλοι θα φτάσουν στα άκρα και κάποιοι άλλοι θα συνεχίσουν να κάνουν αυτό που ξέρουν πολύ καλά. Να ζουν επικίνδυνα μπαίνοντας σε καινούργιες περιπέτειες, που θα βάλουν τις ζωές τους σε νέα μονοπάτια. Σε περιπέτειες που καθοδηγούν την πλοκή σε εξελίξεις αναπάντεχες. Και σε μοναδικές στιγμές έντασης και αγωνίας. 

Και τα δυο βιβλία είναι οι ήρωες τους. Ήρωες με αυτοπεποίθηση με εγωισμό και με μια μοναδική αυτονομία που βγάζει όλους τους γύρω εκτός προγράμματος. Ο αυθορμητισμός και το συναίσθημα ακόμα και από τους πιο σκληρούς και σκληραγωγημένους της ιστορίας είναι τα στοιχεία εκείνα που προωθούν τις εξελίξεις και μας κάνουν να κατανοήσουμε πως οι άνθρωποι γινόμαστε δυνατοί και προχωράμε μέσα από τις αδύναμες στιγμές μας τελικά.

Οι ήρωες αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους.  Είναι τόσο εξαιρετική η σκιαγράφηση των χαρακτήρων που μέσα από τις περιγραφές ο αναγνώστης γίνεται παρατηρητικός για κάθε κομμάτι της εξέλιξης του χαρακτήρα αλλά και της εμφάνισης κάθε κρυφής πτυχής που αγνοείται εξ αρχής και φανερώνεται σταδιακά. Δίνει εξαιρετική αξία ακόμα και στους δεύτερους ρόλους που τους σκιαγραφεί ιδανικά δίνοντας τους και κομβικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας. Περνώντας μέσα από αυτούς μηνύματα και αξίες. Στην ουσία όλη η πλοκή περνά μέσα από τους ήρωες που αυτοί με τις πράξεις τους καθοδηγούν τα γεγονότα. 

Το τρίγωνο εκδίκησης έρωτα και κρυμμένων μυστικών που ακροβατεί από την πρώτη στιγμή σε ένα τεντωμένο σκοινί, ανοίγει σε πολλά παράπλευρα γεωμετρικά σχήματα κλείνοντας τους πάντες σε ένα ασφυκτικό κλοιο. Σε έναν γόρδιο δεσμό συναισθημάτων, ενοχών και αποκλεισμένων σχέσεων, που όμως ψάχνουν τα κενά της διαφυγής για να βρούνε την εκπλήρωση και την λύτρωση που αναζητάνε. 

Αυτό που βρήκα εξαιρετικό είναι το πως η συγγραφέας κατάφερε να φέρει όλους τους ήρωες της πρόσωπο με πρόσωπο με τα βαθύτερα συναισθήματα τους, μέσα από την αποδοχή, ακόμα και μέσα από την απόρριψη. Έχει φτιάξει μια σκοτεινή και νοερή σκακιέρα με πιόνια που νομίζουν πως ελέγχουν καταστάσεις αλλά πέφτουν στις παγίδες των ίδιων των συναισθημάτων τους αλλά και της ανατρεπτικής πορείας που μόνο η ζωή μπορεί να καθορίσει. Οι σκληροί και δυνατοί χαρακτήρες της ιστορίας είναι αυτοί μάλιστα που σπάζουν τα στεγανά τους και κάνουν πιο βαρύγδουπη την σύγκρουση με τον πραγματικό εαυτό τους. 

Η ένταση είναι διάχυτη. Οι ανατροπές άψογες και στα σωστά σημεία. Η έξαρση της αδρεναλίνης ξαφνική και σταδιακή με ένα μοναδικό κρεσέντο διακύμανσης. 

Μια εκρηκτική και περίεργη χημεία των πρωταγωνιστών που είναι φαινομενικά αταίριαστοι, αλλά στην ουσία τόσο ταιριαστοί. Ταιριάζουν μέσα από την καταλυτική επίδραση που δημιουργεί ο έρωτας και η ευεργετική ταυτόχρονα παρουσία του καθένα ακόμα και στο ενδιάμεσο της κάθε σχέσης. Είναι εξαιρετικός ο τρόπος που έχει αγγίξει και εστιάσει η συγγραφέας επάνω σε όλες τις ανθρώπινες σχέσεις. Στις συντροφικές σχέσεις. Στις γονικές σχέσεις, στις αδερφικές, τις φιλικές. Ακόμα και στις επαγγελματικές. Η συγγραφέας δεν δημιουργεί τυπικές σχέσεις. Αλλά σχέσεις αλληλοκατανόησης συμπάθειας και αγάπης σε όλα τα επίπεδα. 

Παντού γύρω του έβλεπε εχθρούς και ήταν πραγματικό ειρωνικό το γεγονός ότι, αν και ζούσε πια ανάμεσα σε ανθρώπους άλλης φυλής και ήταν κι ο ίδιος κατά το ήμισυ Μαροκινός, κάθε πρόσωπο σ' αυτή την πόλη, που το χρώμα του δέρματος του ήταν πιο σκούρο, του φαινόταν εν δυνάμει τρομοκράτης, Ήταν ανόητο, ηλίθιο, όμως δεν μπορούσε ακόμα να ξεπεράσει τον φόβο. Τα σημάδια εκείνης της νύχτας δεν είχαν σβήσει από το μυαλό του κι ας είχαν ξεθωριάσει αισθητά πια στο κορμί του Ο κόσμος μας δεν είναι πλέον ασφαλής, μάλλον δεν ήταν ποτέ στις μέρες μας όμως κάποιοι καταφέρνουν να δηλητηριάζουν περισσότερο από ποτέ την ψυχή μας με τη μισαλλοδοξία και την αβεβαιότητα, την ανασφάλεια που σε κάνει να κοιτάς τον διπλανό σου με αμφιβολία και φόβο.

Οι θεαματικές και εντυπωσιακές σκηνές που παραπέμπουν σε κινηματογραφικά γυρίσματα. Οι παραστατικές Εικόνες που είναι γεμάτες από ρεαλισμό τόσο στα τοπία που περιγράφει η συγγραφέας, όσο και στις κινήσεις που αντιπροσωπεύει ο κάθε πρωταγωνιστής ή δευτεραγωνιστής. Στα συναισθήματα και στα προσωπικά του βιώματα. Στα ψυχολογικά του σκαμπανεβάσματα και στις ψυχικές του μεταπτώσεις καθώς πλησιάζει στην εξοικείωση με τους προσωπικούς εφιάλτες του και την προσωπική του λύτρωση. Καθώς ο έρωτας αλλάζει προς το καλύτερο τους σκοτεινούς πρωταγωνιστές, καθώς ακόμα και ένας "κακός" χαρακτήρας γίνεται ελκυστικός και συμπαθητικός. Δεν ξέρω πώς κατάφερε η συγγραφέας να με κάνει να αγαπήσω τον Ραφαέλ. Πιστεύω πως και άλλοι αναγνώστες θα παρασυρθούν στην δίνη του χαρακτήρα του, καθώς αυτός μας αποκαλύπτεται. Και θα αναρωτηθούν; Σε πόσα άραγε βιβλία έχουμε καταφέρει να αγαπήσουμε κάποιον που έχει σκοτεινό ρόλο μέσα σε ένα βιβλίο;

Οι γρήγορες εξελίξεις, οι όμορφοι διάλογοι και οι φρενήρεις ρυθμοί δράσης εναλλάσσονται άλλοτε άνετα μ' ένα ανάλαφρο χιούμορ και άλλοτε κυνικά και στεγνά με έναν αφοπλιστικό αυθορμητισμό. Αποδεικνύοντας πως η συγγραφέας είναι εξαιρετική και με τον χειρισμό των λέξεων, αλλά και με τον σχεδιασμό μιας ανεπανάληπτης πλοκής που κρατά τον αναγνώστη δέσμιο της ανάγνωσης μέχρι την τελευταία σελίδα, μέχρι την τελευταία λέξη. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να κρατήσει ένας συγγραφέας εξαρτημένο τον οποιοδήποτε αναγνώστη σε ένα πυκνογραμμένο κείμενο που μετρά 1800 σελίδες. Και όμως η Ελευθερία καταφέρνει να τον κρατήσει. Και πόσο τυχερός είναι ένας αναγνώστης όταν έχει καταφέρει να πέσει στα χέρια του μια μυθιστορηματική σειρά που θα τον κρατήσει γεμάτο και σε εγρήγορση σε ένα διαρκή χρόνο, όσο θα κρατήσει δηλαδή η προσωπική ανάγνωση. 

Διαρκείς διακυμάνσεις και στα συναισθήματα και στις ανατροπές. Ο τρόπος που εξελίσσει η συγγραφέας την ιστορία της είναι σαν να βάζει τους πρωταγωνιστές σε μια θέση μάχης που οι ρόλοι τους και οι θέσεις τους αλλάζουν διαρκώς ανακατεύοντας εξαιρετικά τους νικητές και τους ηττημένους αυτούς που έρχονται πρώτοι και αυτούς που έπονται. Για αυτό και μέσα και στα δυο βιβλία έχουμε κυριολεκτικές μάχες, αλλά και μεταφορικές. 

Αλήθεια, το χάος έχει διαστάσεις; Καμιά φορά υπάρχει χάος ακόμα και όταν αγγίζεις τον άλλον, όταν στέκεσαι απλά δίπλα του ή τον κοιτάζεις. Η σιωπή μπορεί να γίνει μια βαθιά άβυσσος και να γκρεμίζεσαι μέσα της χωρίς ελπίδα να πιαστείς από κάπου. Είναι τόσα πολλά αυτά που ενώνουν, αλλά και τόσα πολλά αυτά που χωρίζουν δυο ανθρώπους κι όταν φτάσεις στο σημείο που δεν έχει γυρισμό, ή τουλάχιστον δεν τον βλέπεις αυτόν τον γυρισμό, δεν έχεις παρά να κάνεις το επόμενο βήμα. Ποιο είναι όμως το σωστό επόμενο βήμα; Τι είναι σωστό και τι λάθος όταν αγαπάς αλλά ξέρεις πως η αγάπη σου καταστρέφει, πως δημιουργεί χάος.

Μια πάλη που τους βάζει σε θέση ισχύος ή σε μειονεκτική θέση με την σειρά να αλλάζει διαρκώς σε έναν αγώνα δρόμου επιβίωσης στα επικίνδυνα παιχνίδια της εκδίκησης στους επικίνδυνους δρόμους των μυστικών υπηρεσιών στα άγνωστα μονοπάτια του έρωτα που δοκιμάζεται διαρκώς μέσα στις αναμνήσεις του παρελθόντος και στα νέα δεδομένα του παρόντος. Οι ήρωες βρίσκουν σανίδα σωτηρίας και την ίδια στιγμή αυτή η σανίδα γίνεται μια μέγγενη που τους μαγγώνει. 

Μια χοάνη που τους καταπίνει μέσα στα ίδια τους τα συναισθήματα και τις νέες τους ελπίδες και προσδοκίες. Κανείς δεν είναι αυτός που φαίνεται. Καμία βεβαιότητα δεν ορίζει την πραγματικότητα του κάθε ήρωα. Ακόμα και για αυτούς τους ήρωες που γνωρίσαμε στο πρώτο βιβλίο. Διαρκώς αλλάζουν όχι φυσικά αλλοιώνοντας την προσωπικότητα τους, αλλά φωτίζοντας όλο και περισσότερο όλο το μήκος και πλάτος της ψυχοσύνθεσης τους. Και καθώς η ιστορία προχωρά και οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη ο φόβος γίνεται δύναμη. Η αδυναμία γίνεται αντοχή. Το ποτέ γίνεται πάντα. Το χώρια γίνεται μαζί. Το ανέφικτο γίνεται επιτέλους εφικτό. 

«Ο χρόνος δεν είναι κάτι που μας ανήκει για να τον υποσχόμαστε, Νόα. Καμιά φορά νομίζουμε πως χαρίζουμε στους άλλους κομμάτια του, όμως αυτό δεν είναι παρά μια ψευδαίσθηση. Εκείνος αποφασίζει για μας κι όχι εμείς για εκείνον».

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ταξιδεύουμε στο Μαρόκο και την κόκκινη έρημο, την Ν. Υόρκη, την Μπογκοτά, την Λίμνη Κόμο. Και είναι τόσο εξαιρετικές οι περιγραφές, που είναι σαν να βαδίζουμε και εμείς μαζί με τους ήρωες στα μονοπάτια που εκείνοι περπατούν. Σαν να αγκαλιάζουμε και με τα δικά μας μάτια τις εικόνες που εκείνοι κοιτάζουν. 

Μια αισθηματική περιπέτεια δράσης λοιπόν που θα μπορούσε να αποτυπωθεί κάλλιστα σε μια κινηματογραφική περιπέτεια σαν και αυτές που οι λάτρεις του είδους θα ήθελαν να απολαύσουν για δώσουν μορφή και εικόνα σε μια εξαιρετική πλοκή....σας καλώ λοιπόν να αναζητήσετε και τα δυο βιβλία και να τα διαβάσετε.

"Κάποιοι άνθρωποι είναι μοιραίοι για τον καθέναν μας, κι ακόμα και αν δεν είναι το άλλο μας μισό, χωρίς αυτούς δε θα είμαστε ποτέ ολόκληροι."

"Μου είπες πως είμαι στην αρχή κι εσύ θα είσαι το τέλος μου, Μόνο που το τέλος θέλω να το αποφασίσω εγώ, να το γράψω μόνη μου. Αυτό το σκίτσο σου ανήκει, για σένα το ζήτησα.

Κράτα το για να θυμάσαι πως μια νύχτα πέρασε από το σπίτι σου μια μικρή ανόητη που ακόμη πιστεύει πως τα όνειρα πραγματοποιούνται. Εκτός από ένα."

Ζεν.

Τα βιβλία κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Υδροπλάνο Εκδόσεις Υδροπλάνο