Η Κριτική μου " Σκοτεινά Φεγγάρια " Γιώργος Δόλγυρας - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

Η αλήθεια είναι πως δεν διάβαζα εύκολα βιβλία τρόμου ή βιβλία φαντασίας. Θεωρούσα πως ήθελα να διαβάσω βιβλία που να έχουν σχέση με την πραγματικότητα και την αλήθεια της Ζωής. Προσιτά σε αυτά που ζούμε και εύκολο να αναγνωρίσεις τον εαυτό σου ανάμεσα στους ήρωες. Όμως κάνοντας τελευταία το άνοιγμα και διαβάζοντας βιβλία και τρόμου και βιβλία που αγγίζουν και ξεπερνούν τα σύνορα του φανταστικού κατάλαβα πως μέσα από αυτά τα βιβλία οι συγγραφείς καταφέρνουν με έναν εικονικό ρεαλισμό να αγγίξουν τα όρια της ανθρώπινης φύσης που είναι ανεξάντλητα τόσο αγγίζοντας το καλό αλλά κυρίως αγγίζοντας το κακό. Μόνο στα βιβλία της φαντασίας κάποιος μπορεί να δημιουργήσει και να δει τον εαυτό του στην πραγματική του διάσταση. Αυτή που ποτέ δεν θα παραδεχτεί σαν άλλη φύση του σε ένα κανονικό βιβλίο. Λογοτεχνία είναι και ο κόσμος του εξωπραγματικού αρκεί να το διαπιστώσετε διαβάζοντας ένα βιβλίο που ξεπερνά τα όρια της λογικής.

Ένα τέτοιο βιβλίο είναι και τα Σκοτεινά Φεγγάρια του Γιώργου Δόλγυρα. Αποτελείται από τέσσερις ιστορίες με διαφορετικούς πρωταγωνιστές αλλά κι πολλούς συνεκτικούς κρίκους. Τέσσερις ιστορίες που παρουσιάζουν κυρίως τις σκοτεινές πλευρές της ψυχής, καταφέρνοντας ωστόσο να αγγίξουν την αντίπερα όχθη του θεμιτού και του επιτρεπτού. Την όχθη της ανεξέλεχτης βίας και της ανεπίστρεπτης αθωότητας,  Γιατί καμία φορά είναι αναγκαίο να φτάσεις στα άκρα για να νιώσεις και να καταλάβεις τις συνέπειες της υπερβολής σου, της απληστίας σου, της πίστης σου, ή ακόμα και της δίκαιης αγανάκτησης σου. Όλα τα συναισθήματα είναι επιτρεπτά. Τί γίνεται όμως όταν σε αυτά τα συναισθήματα δοθεί η ευκαιρία να ξεβραστούν, με έναν σκοτεινό τρόπο αλληλένδετο, με ένα ντόμινο εξέλιξης που οδηγεί είτε σε τραγικές καταστάσεις, είτε σε αμφιταλαντευόμενες εξάρσεις. Σε ανατρεπτικά και οδυνηρά διλήμματα. Σε αλλότριες και ξένες, εκούσιες ή ακούσιες κινήσεις. Τα δικαιολογημένα συναισθήματα δεν είναι ποτέ επιτρεπτό να οδηγηθούν σε ακραίες και ανταποδοτικές μορφές εκδίκησης. Γιατί πολλές φορές δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής. 

Όλο το βιβλίο κινείται σε αυτό το μοτίβο. Σε ένα μοτίβο συμβατής απάτης. Που σου δίνει δύναμη και εξουσία για να δοκιμάσεις είτε τα όρια του εαυτού σου. Την τραγικότητα της εύκαιρης εξουσίας σου. Να δοκιμάσεις την πίστη σου και τις αρχές σου. Να κατανοήσεις την δύναμη της αγάπης και την σύνδεση της με την αιωνιότητα Αλλά και να δραπετεύσεις από την φυλακή που σου φτιάχνουν οι εμμονές της ψυχής σου.

Καλό και κακό. Ζωή και θάνατος. Θύτες και θύματα. Φως και σκοτάδι. Μια καθημερινή πάλη με ρόλους κόντρα. Αγάπη και μίσος. Θρησκεία και θρησκοληψία. Εγκλωβισμένα και καταπιεσμένα συναισθήματα, Επιφανειακές σχέσεις. Κυρίαρχα ένστικτα και παρασιτογενή συναισθήματα. 

Στην πρώτη ιστορία συναντάμε ένα κορίτσι στην εφηβαία, καταπιεσμένο συναισθηματικά, που δέχεται ένα καθημερινό bulling στο σχολείο της και μια γενικευμένη αδιαφορία στο σπίτι της. Οι γονείς της χωρισμένοι. Ζει με την μητέρα της ενώ είναι αποξενωμένη με τον πατέρα της. Η μητέρα της ζει την ζωή σαν εκείνη να είναι μια αόρατη ύπαρξη. Η Κοπέλα νιώθει μειονεκτικά. Έχει έλλειψη αυτοπεποίθησης και νιώθει παραγκωνισμένη. Έτσι απασφαλίζει τον θυμό της, την πίκρα της για λίγη τόσο δα προσοχή. Η πρόταση που θα της γίνει δελεαστική, το αντίτιμο που θα πληρώσει απλά μηδαμινό και θεωρητικά διαχειρισιμο. Είναι απλά μια μετάλλαξη, μια τερατογέννηση που θα ζούσε μέσα στο σώμα της μια νύχτα κάθε μήνα. Είναι όμως τελικά έτσι και η πληρωμή για όλον αυτόν τον μετασχηματισμό από το ασήμαντο στο σημαντικό, τόσο μηδαμινή;

"Γλίτωσες από αυτούς. Αλλά όχι από το κτήνος που θα κουβαλάς  μέσα σου. Αυτό θα σε καταδυναστεύει για πάντα."

Στην δεύτερη ιστορία έχουμε μια ακόμα πιο σκοτεινή διείσδυση, στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής. Αυτής που άλλες φορές δεν αντιλαμβάνεται το απόλυτο όριο της και άλλες φορές προσποιείται για να διαιωνίζει την επίπλαστη καθημερινότητα της. Γνωρίζουμε ανθρώπους, τους ζούμε σε καθημερινή βάση. Εργαζόμαστε μαζί τους. Είμαστε όμως σε θέση να τους καταλάβουμε; Να τους κατανοήσουμε και να ξεφύγουμε λίγο παραπάνω από την ιδιότητα που απλά μας συνδέει; Αυτή η δεύτερη ιστορία εμβαθύνει τις ανθρώπινες προθέσεις και αντοχές δια μέσου του πειρασμού. Δια μέσου του φόβου, δια μέσου του χλευασμού. Δια μέσου της άμεσης μονομαχίας στα ερωτικά ένστιχτα που απαγορεύονται για έναν άντρα ταγμένο στα ιερά του καθήκοντα. Μιας γυναίκας στοιχειωμένης που αντανακλά τα ενδόμυχα και ανομολόγητα  θέλω που αρνούμαστε να αποδεχτούμε μένοντας δέσμιοι στα υποτιθέμενα άβατα μας. Και ενός ψυχαναλυτή που αρνείται να συμμετέχει σε ένα παιχνίδι που ξεφεύγει από τον ορθολογισμό της επιστήμης  του. 

Γνωρίζουμε τα όρια του εαυτού μας όταν αυτά παραβιάζονται και εκτροχιάζονται  στο οποιοδήποτε όνομα που επικαλείται η ίδια η ροή της ζωής;  Η μάχη της ισορροπίας αμφίρροπη και με διαρκή σκαμπανεβάσματα. Θρησκεία, και δυσειδαιμονία. Επιστήμη και στο ενδιάμεσο ο Πειρασμός που καθορίζει την ουσία της δύναμης απέναντι στο όλον της ζωής. 

"Ζητάς από έναν ψυχαναλυτή, να αναστυλώσει την Πίστη σου; "

 Στην τρίτη ιστορία έχουμε μια αντιπαράθεση ανάμεσα στην ζωή και το θάνατο, που βγάζει στην επιφάνεια όλα τα απωθημένα μιας ανεκπλήρωτης ζωής. Την υποκρισία που περισσεύει, αλλά και μια εκδίκηση που καραδοκεί να δοθεί ακόμα και μετά θάνατον. Εδώ έχουμε μια δοκιμασία για το πως η εξουσία και η δύναμη, μπορεί να αλλάξει κάποιον και να τον κάνει έστω και προσωρινά υποχείριο της συναισθηματικά και ηθικά. Εδώ φαίνεται η δύναμη της πραγματικής αγάπης που δεν χάνεται, ούτε με τον θάνατο ούτε με την φθορά. Το κεντρικό μήνυμα και η κεντρική ουσία. Όσοι ζουν πραγματικά την κάθε τους στιγμή, δεν φοβούνται και να πεθάνουν. 

Τέλος στο τέταρτο κομμάτι του βιβλίου συγκεντρώνονται όλοι οι θύτες που έχουν πληρώσει με τον εγκλεισμό τους τις αποτρόπαιες πράξεις τους. Αμετανόητοι ανάμεσα στην ύπαρξη και την ανυπαρξία τους, νοσταλγούν και επιζητούν διακαώς την ελευθερία τους. Σε αυτή την τέταρτη ιστορία που ολοκληρώνει το βιβλίο διαπιστώνουμε πως κανείς ήρωας του βιβλίου δεν έχει όνομα εκτός από έναν και μοναδικό τον Τζόναθαν στην δεύτερη ιστορία. Και αυτό γιατί ο συγγραφέας θέλει περισσότερο να τονίσει καταστάσεις σκέψεις και ιδέες που κουβαλάει ένα σύνολο ανθρώπων. Αντιδράσεις που κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες τις πυροδοτεί πότε το καλό και πότε το κακό, Πότε η αγάπη και πότε το μίσος. 

Το βιβλίο αυτό μου άρεσε πολύ. Είναι ένα βιβλίο που σε βάζει σε σκέψεις και βγάζει από μέσα σου με έναν ιδιαίτερο τρόπο τα ψεγάδια του εγωισμού, της εκδίκησης, της θλίψης, του απωθημένου, της μεταμέλειας. Ακροβατεί ανάμεσα στην Ζωή και τον Θάνατο και δίνει μια ιδιαίτερη υπόσταση στην Αγάπη, στην Πίστη και στην Αλήθεια. 

Παράλληλα εύστοχα και ιδιόμορφα παρουσιάζονται σύγχρονα θέματα όπως το bulling, οι επιφανειακές σχέσεις, ο εργασιακός μεσαίωνας. Η μοναξιά, η ανάγκη επιβολής. Τα σκοτεινά μέσα που είμαστε διατεθειμένοι πολλές φορές να χρησιμοποιήσουμε για να επιβληθούμε. Αλλά σε αντιδιαστολή φανερώνεται και η φωτεινή είτε πρόθεση να κατανοήσουμε το μέγεθος των λαθών μας. Είτε να  φτάσουμε συνεκδοχικά στο νόημα της ζωής μας, Είτε να μείνουμε αμετανόητοι στους αιώνες, αναζητώντας απλά το φως της προσωπικής μας ελευθερίας. Κοινό σημείο σε όλες τις ιστορίες ο δεύτερος εαυτός που κρύβουμε όλοι μέσα μας. Αυτόν που περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να εκδηλωθεί. 

Ήταν πραγματικά ένα διαφορετικό ταξίδι από τα συνηθισμένα μου αναγνωστικά ταξίδια, που όμως το απόλαυσα πραγματικά. Γιατί με έκανε να σκεφτώ και να ψάξω κάτω από την επιφάνεια και των πράξεων και των λέξεων. Και να αναρωτηθώ πως θα ήταν ο κόσμος μας αν είχε την δύναμη και την εξουσία να ζήσει αυτό που έζησαν οι ήρωες αυτού του βιβλίου.

Το Βιβλίο κυκλοφορεί από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΗΓΗ

Διαβάστε και την συνέντευξη που μου παραχώρησε ο συγγραφέας Γιώργος Δόλγυρας για το Βιβλίο του αυτό ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΛΓΥΡΑΣ ΣΚΟΤΕΙΝΑ ΦΕΓΓΑΡΙΑ