Η Κριτική μου " Άσπιλοι ένοχοι " Θεοφανία Ανδρονίκου - Βασιλάκη - Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

 

Γράφει η Γεωργία Ρετετάκου

Τα κοινωνικά πρότυπα και τα καλούπια της επαρχιακής νοοτροπίας γίνονται η αφετηρία για το ξετύλιγμα μιας ιστορίας που έχει πλουραλισμό στην υφή, στην μορφή και στην πλοκή και ουσία στα ηχηρά μηνύματα που θέλει να περάσει. 

Σε ένα χωριό κοντά στην Τρίπολη μια παντρεμένη γυναίκα και μητέρα ενός παιδιού εξαφανίζεται. Δολοφονία, αυτοκτονία ή οικειοθελής φυγή; Δεν υπάρχει πτώμα, δεν βρέθηκε σημείωμα, δεν είχε κανέναν λόγο να φύγει. Στα αχνά και περιορισμένα στοιχεία έρχεται να δώσει φως ο Αστυνόμος Μάξιμος Βαγενάς, ο οποίος αναλαμβάνει την υπόθεση με εντολή του ίδιου του Αρχηγού της Αστυνομίας. Ο Μάξιμος προσπαθώντας να ξεφύγει παράλληλα από τους δικούς του προσωπικούς εφιάλτες ανακαλεί την άδεια του και βρίσκεται στο χωριό που αποτελεί την κεντρική σκηνή της ιστορίας μας. 

Εκεί θα έρθει αντιμέτωπος με την υπεροψία της τοπικής κοινωνίας τόσο των κατοίκων όσο και της τοπικής αστυνομίας. Οι μαρτυρίες συγκεχυμένες και συγκρουόμενες μοιάζουν θολές και αναξιόπιστες. Αυτό όμως που γίνεται άμεσα ορατό είναι πως τίποτα δεν είναι έτσι όπως φαίνεται. Και κανείς δεν είναι αυτό που δείχνει πως είναι. Τα πάντα είναι μια εικόνα πλασματική που πρέπει να ψάξεις πέρα και πίσω από αυτή.

Η μυθοπλασία ανοίγεται σιγά σιγά με κομμάτια του παρελθόντος όλων των ηρώων που φωτίζουν σιγά σιγά τις προσωπικότητες τους, αλλά και την πραγματική πορεία των γεγονότων. Διότι η άκρη του νήματος βρίσκεται εκεί που κανείς δεν το περιμένει. Και αποκαλύπτεται σταδιακά μέσα από έναν κύκλο διαφώτισης των προθέσεων, αλλά και των πραγματικών κινήσεων και ρόλων των πρωταγωνιστών. Γιατί η συγγραφέας κατευθύνει τα γεγονότα σαν μαέστρος μέσα από τις εκούσιες ή ακούσιες συμπεριφορές. Μέσα από τις εσκεμμένες επιλογές και μέσα από τις παραπλανητικές καταθέσεις που ορίζουν αλλιώς τις ζωές αθώων και ενόχων και καθορίζουν το βάρος των πράξεων των άμεμπτων και άσπιλων ενόχων.  

Βασικό στοιχείο και κομβικό σημείο αποτελεί η γνώση πως κανείς δεν γεννιέται κακός άνθρωπος. Η έλλειψη αγάπης, προσοχής και παιδείας τον εξελίσσει σε κακό. Η οριοθετημένη νοοτροπία στα στενά όρια μιας κοινωνίας που δεν ακούει και δεν αλλάζει δημιουργεί καταστάσεις ολέθριες και σημάδια ανεξίτηλα που αλλοιώνουν τα πάντα στην ψυχή του ανθρώπου. Τα κοινωνικά πρότυπα που δεν μεταβάλλονται και δεν προσαρμόζονται οδηγούν σε καταστάσεις πραγματικά ανεπανόρθωτες. 

Ο Κοινωνικός στιγματισμός, που οδηγεί σε έναν ισόβιο αποκλεισμό και στην οριστική διαγραφή ανθρώπων. Η εκδίκηση, η μετάθεση ευθυνών που διαμορφώνουν την παιδική ψυχή. Στοιχεία κατάλοιπα που καθοδηγούν το ανθρώπινο μυαλό σε επικίνδυνα μονοπάτια. Μια κοινωνία δυνάστης που εξαϋλώνει συνειδήσεις για να κρατήσει μια δήθεν υπόληψη. Που δημιουργεί ψεύτικες εικόνες και ψεύτικες καταστάσεις για να κρύψει την πραγματική φύση και την αληθινή ροή της ανθρώπινης ανάγκης αυτής που πηγάζει διαφορετικά από τον κάθε άνθρωπο και εκτροχιάζεται με μοναδικό σκοπό να ακολουθήσει αυτό που θέλουν οι άλλοι. 

Μια κοινωνία απροετοίμαστη, απαίδευτη και ασυγχώρητη και απέναντι της, ανυποψίαστα θύματα στον βωμό μιας θανάσιμης συγκυρίας. 

"Όταν δεν μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο, πρέπει να παίξεις με ίδιους όρους"

Σχέσεις εξάρτησης και εγκλωβισμού. Μια σύγκρουση συναισθηματικής καταπίεσης απέναντι σε ένα πάθος καταστροφικό. Η θολούρα του έρωτα και η θολούρα του μίσους. Ο αγνός έρωτας και ο πρωτόγνωρος έρωτας που πετάει ορμητικά κάθε ψυχολογικό βάρος. Που ξαναγεννά και διαμορφώνει από την αρχή. Που λυτρώνει και σταδιακά γιατρεύει. Που αποκαλύπτει όλα το φάσμα της ενοχής και της συγκάλυψης. Δυο ιστορίες και τα παρακλάδια της παραλληλίζονται μέσα από τα συνέκδοχα μιας υπόθεσης που είναι πραγματική χιονοστιβάδα πράξεων ενοχών και έντονων αντικρουόμενων συναισθημάτων.

Καταπληκτική η επιλογή να φανερωθεί η αλήθεια και στην συνέχεια όλα τα κομμάτια της, δια μέσου του έρωτα και της ποίησης. Δια μέσου ενός ήρωα που ουσιαστικά είναι αφανής και αόρατος. Τα πηγαία λόγια της ψυχής του αθέατου Πρωταγωνιστή, ενώνουν σιγά σιγά τα κομμάτια της σκόρπιας αλυσίδας των στοιχείων και μέσα από την εξαιρετικά συγκροτημένη και μεθοδική σκέψη και τις κυκλωτικές κινήσεις του Αστυνόμου Μάξιμου Βαγενά δίνουν στον αναγνώστη τις συνταρακτικές αποκαλύψεις της ιστορίας. 

"Τα μυστικά όταν πρέπει να μένουν μυστικά, πρέπει να τα σεβόμαστε. Όταν όμως ευθύνονται για παράπλευρες καταστροφές, ανήξερων αθώων, τότε είναι επιτακτική η ανάγκη να αποκαλυφθούν." 

Η συγγραφική τέχνη έχει πολλές πτυχές, Μια από αυτές είναι να μπορεί ο συγγραφέας να διαχειριστεί τους ήρωες του έτσι ώστε να φωτίζει κάθε πτυχή του χαρακτήρα του και παράλληλα να δικαιολογεί κάθε στοιχείο της ιδιαιτερότητας του. Αυτό η συγγραφέας το χειρίζεται άριστα. Όπως άριστα χειρίζεται όλα τα κομμάτια ενός πολυπρόσωπου μυθιστορήματος με τα ξεχωριστά στοιχεία που κουβαλά το κάθε πρόσωπο. Με κομμάτια του παρελθόντος που πρέπει να ενωθούν με τα κομμάτια του παρόντος. Για να δώσουν το συμπαγές αποτέλεσμα της αλήθειας. 

Με έναν τρόπο εξαιρετικό καταφέρνει να φέρει όλα τα κομμάτια στην σωστή τους θέση και παράλληλα να δώσει στον αναγνώστη, την ολοένα αυξανόμενη αγωνία. Την έντονη δράση και τις αναπάντεχες ανατροπές σε μια διαρκώς εναλλασσόμενη πορεία χρόνου και τόπου. Με στιγμές που φωτίζονται και προθέσεις που σκιάζονται. Με ενοχές που μοιράζονται τελικά με την αναλογία που τους πρέπει. 

Τέτοιος συνδυασμός γεγονότων. Τέτοια συμπλοκή συναισθημάτων. Τέτοιον παραλληλισμό στιγμών και προσωπικών βιωμάτων. Ανατροπές συγκλονιστικές ακόμα και σε εκείνα τα σημεία που φτάνει η φαντασία του αναγνώστη. Μπορεί να φανταστεί ίσως τις προθέσεις αλλά όχι τις προεκτάσεις. 

Το Λάτρεψα λέξη λέξη αλλά κυρίως με τον τρόπο που ανοίχτηκε μπροστά μου η εξαιρετική πλοκή που κρύβεται πίσω από τα κοινωνικά πρότυπα και τους απόλυτα κοινωνικούς δογματισμούς - στιγματισμούς. Μυστήριο και αγωνία ανάμεικτα με ένα συσσωρευμένο κύμα ανεκπλήρωτου πληγωμένου αλλά και προσδοκώμενου έρωτα. Ένα βιβλίο που περιέχει πολλά και διαφορετικά στοιχεία που σε κρατάνε στιγμή στιγμή σε απόλυτη εγρήγορση και σκέψη

Αστυνομικό βιβλίο από την αρχή ως το τέλος με πρόσημο όμως Κοινωνικό σε πολλά και σημαντικά σημεία της Ελληνικής Επαρχίας αλλά και της ανθρώπινης αλαζονείας και έπαρσης. Της χειραγώγησης αλλά και της υποταγής. Μια κοινωνία τόσο σφικτή και συντηρητική δεν αντέχει να υποψιαστεί την αλήθεια που προσβάλει την ηθική της. Την ηθική της που καταπατάτε από τα ίδια τα συμπλέγματα που την δημιούργησαν. Για αυτό και είναι και συγκλονιστική η συντριβή της μπροστά στην ανάγνωση της αλήθειας. 

Έχοντας διαβάσει όλα τα βιβλία της συγγραφέως και γνωρίζοντας πως αποτελεί μια από τις συγγραφικές πένες που ξέρουν να χειρίζονται τις ιστορίες τους πολύπλευρα, αλλά και σφαιρικά. Που δεν αναλώνεται σε κάθε βιβλίο της με την ίδια θεματολογία και το ίδιο ύφος, αλλά συνεχώς αλλάζει και επανασυστήνεται με καινούργια πράγματα στον αναγνώστη. Έχω να πω πως αυτό το βιβλίο αποτελεί για μένα το πιο δυνατό της σημείο μέχρι στιγμής και σας το προτείνω να το διαβάσετε. Θα σας κάνει πραγματικά να νιώσετε και να καταλάβετε το πως μια κοινωνία μπορεί να καθορίσει τις ζωές των ανθρώπων ακόμα και σήμερα. Γιατί δυστυχώς κάποια πράγματα δεν αλλάζουν. Τα εμποδίζουν οι άνθρωποι που μένουν κολλημένοι σε λάθος πρότυπα και σε λανθασμένες πρακτικές. 

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΧΑΡΤΙΝΗ ΠΟΛΗ

Διαβάσατε το Βιβλίο μπείτε στην φόρμα της ΈΡΕΥΝΑΣ μας και απαντήστε στο ερωτηματολόγιο.