Συνέντευξη Γιάννης Μπερούκας στην Γεωργία Ρετετάκου με αφορμή το βιβλίο "Δες τον θάνατο όπως την γέννηση"
1. Δες τον θάνατο όπως την γέννηση ο τίτλος της νουβέλας σας. Η γέννηση είναι η αρχή και ο θάνατος το τέλος ή μήπως κάτι άλλο;
Η γέννηση πάντα είναι μια καινούργια αρχή, όμως και με τον θάνατο μπορεί τελικά τίποτα να μην χάνεται και όλα να παλινδρομούν μέσα σ’ έναν αέναο κύκλο. Ο θάνατος μπορεί να είναι ένας άλυτος γρίφος, ίσως όμως να είναι και μια νέα αρχή και η περιπλάνηση εσαεί να συνεχίζεται. Κάθε γέννηση άλλωστε, δεν συνεπάγεται ταυτόχρονα και έναν θάνατο ; Το αντίθετο τι να κρύβει άραγε;
2. Ποια ανάγκη σας εκφράστηκε περισσότερο συγγράφοντας αυτό το βιβλίο; Και ποια μηνύματα θέλετε να περάσετε περισσότερο στους αναγνώστες σας;
Δεν υπήρξε καμιά συγκεκριμένη ανάγκη, ούτε και θέλω να περάσω κανένα μήνυμα, την ιστορία μπορεί ο καθένας να την εκλάβει και ερμηνεύσει όπως αυτός θέλει, άλλωστε για το δίπτυχο, ζωή- θάνατος έχουν γραφεί τόσα πολλά και έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες. Το έργο άλλωστε δεν είναι, ούτε παρακλητικό ούτε και θέλει να σε οδηγήσει σε κάποια παράκρουση, ο καθένας στο τέλος κρατάει ό,τι αυτός θέλει.
3. Οι δυσκολίες της νουβέλας; Τι πρέπει να διαθέτει οπωσδήποτε μια νουβέλα; Δεν θεωρείτε πως το είδος είναι ίσως δεσμευτικό έναντι του μυθιστορήματος που δίνει περισσότερο χώρο για την ανάπτυξη μιας ιδέας;
Η νουβέλα σαν μικρότερη φόρμα που είναι, έχει τις δυσκολίες της, αλλά το είδος δεν είναι καθόλου δεσμευτικό, άλλωστε ξεκινώντας το έργο, στην αρχή προς το μυθιστόρημα προσανατολίστηκα, αλλά αναγκάστηκα να περικόψω μερικές σελίδες, γιατί έτσι φάνταζε ποιο ενδιαφέρον, χωρίς να λιμνάζει εννοώ. Δεν είμαι από εκείνους τους συγγραφείς που περιγράψουν ένα δωμάτιο και γράφουν γι’ αυτό τρεις σελίδες. Όταν γράφω θέλω ο αναγνώστης να είναι συνέχεια σε εγρήγορση, σε ένταση, να προβληματίζεται, να έχει μπροστά του εικόνες και να ξεφυλλίζει με αγωνία την επόμενη σελίδα.
4. Αντιγόνη, Λεωνίδας, Δημήτρης οι τρεις ήρωες της νουβέλας σας. Εσείς ξεχωρίσατε κάποιον; Αν έπρεπε να διαλέξετε ένα ξεχωριστό χαρακτηριστικό από τον κάθε ήρωα σας ποιο θα ήταν αυτό;
Είναι τρεις απλοί καθημερινοί άνθρωποι σε διαφορετικές εποχές, δεν μπορώ να ξεχωρίσω κανέναν και ούτε να τους αποδώσω κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό.
5. Το βιβλίο χωρίζετε σε τρεις ιστορίες, των τριών πρωταγωνιστών σας, που όμως αναφέρονται σε τρεις διαφορετικούς χρόνους. Η μια ιστορία της Αντιγόνης στις αρχές του 20ου αιώνα. Η δεύτερη ιστορία του Λεωνίδα στην εποχή του Β Παγκοσμίου πολέμου, του Εμφυλίου και της μετέπειτα ειρήνης. Και τέλος η τρίτη ιστορία του Δημήτρη στην σύγχρονη σημερινή εποχή. Γιατί επιλέξατε αυτή την διαφοροποίηση στον χρόνο; Θέλατε να προσδώσετε κάτι το ξεχωριστό στο κείμενο σας; Κρύβεται μήπως κάτι ιδιαίτερο πίσω από αυτόν τον διαχωρισμό του χρόνου;
Ναι, έχετε δίκιο πως κάτι κρύβεται και υπάρχει κάποιος λόγος που έγινε αυτή η χρονική κατανομή. Τρεις ζωές, με έντονο το μεταφυσικό στοιχείο να έχει θέση και στις τρείς ιστορίες, αλλά για την οικονομία του έργου ας μην επεκταθούμε άλλο σ’ αυτό, ας το διαβάσει ο αναγνώστης και είμαι σίγουρος πως θα βρει τη δική του έξοδο.
6. Τι συμβολίζει το υπέροχο εξώφυλλο που εικονογραφεί το βιβλίο σας;
Πρόκειται για έναν πίνακα του βρετανού ζωγράφου John William Waterhouse (που ο Νικόλας Τελλίδης επέλεξε και ταίριαξε με το έργο) συμβολίζει την φθονερή Κίρκη και ο καθένας μπορεί να δώσει τη δική του ερμηνεία.
7. Θα δώσω τρείς λέξεις- έννοιες που είναι θέματα κλειδιά μέσα στο βιβλίο για να μου αναπτύξετε συνοπτικά τις σκέψεις σας επάνω σε αυτές τις λέξεις. "Φιλία" "Έρωτας" "Αυτοθυσία"
Η φιλία, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, είναι ένα είδος αρετής και είναι κάτι το αναγκαίο για τη ζωή του κάθε ανθρώπου. Ο έρωτας, το ελιξίριο της ζωής, η αρχή και το τέλος που όταν σου λείπει, απλά αναπνέεις αλλά δεν ζεις. Η αυτοθυσία, είναι μια πράξη αγάπης, να θυσιάσεις δηλαδή τον εαυτό σου για χάρη, της φιλίας, του έρωτα και όχι μόνο. Πράγμα σπάνιο, ίσως θα μου πεις, αλλά στην αληθινή φιλία και τον έρωτα, μπορεί κάποιος να κάνει τα πάντα, ακόμα και να θυσιαστεί.
8. Μια φράση ή μια στιγμή που ξεχωρίσατε περισσότερο μέσα από το βιβλίο σας;
Υπάρχουν πολλές, θα αναφερθώ όμως σε μία από αυτές.
<<Το ξέρω, συνέχισε η άγνωστη γυναίκα, θα φύγεις κι εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι, απλά στο λέω, αλλά να ξέρεις πως απόψε τα ταξίδια, δεν χρειάζονται καπετάνιους και τιμόνια, όλα θα γίνουν έτσι όπως πρέπει να γίνουν κι εμείς τίποτα δεν μπορούμε ν’ αλλάξουμε, απλά μόνο ακολουθούμε.>>
9. Ποια ήταν η μεγαλύτερη δυσκολία που συναντήσατε κατά την συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;
Γράφοντας ένα βιβλίο ποτέ δεν ξέρεις ακριβώς ποια μονοπάτια θ’ ακολουθήσεις, εκείνο όμως που σε φοβίζει πιο πολύ είναι το τέναγος, τα ρηχά νερά δηλαδή. Οι ήρωες συνήθως είναι αυτοί που σε καθοδηγούν, σε προτρέπουν και μερικές φορές σου αλλάζουν τον δρόμο, γιατί πάντα ταυτίζεσαι μ’ αυτούς. Άλλωστε ο συγγραφέας τις περισσότερες φορές δεν ξέρει ούτε το τέλος, απλά το επεξεργάζεται, εγώ όμως στη συγκεκριμένη νουβέλα από το τέλος ξεκίνησα.
10. Από όλη την πορεία ενός ανθρώπου επάνω στην γη ποιο είναι αυτό που μένει περισσότερο από την παρουσία του;
Ορισμένοι προικισμένοι άνθρωποι, αφήνουν βαθύ αποτύπωμα πάνω σ’ αυτόν τον πλανήτη, οι περισσότεροι όμως έρχονται και φεύγουν απαρατήρητοι.
11. Το μόνο βέβαιο στην ζωή είναι ο θάνατος. Αυτό είναι τελικά ο μεγαλύτερος φόβος του ανθρώπου; Και ακολουθώντας αυτόν τον διαρκή φόβο μήπως στην ουσία στερούμαστε όλη την γλύκα της ζωής; Ποια η δικιά σας γνώμη επάνω σε αυτό το θέμα;
Ακριβώς έτσι είναι όπως το είπατε, άλλωστε πόσες θρησκείες δεν υποτιμούν τη ζωή τάζοντας σου ένα παράδεισο που δεν υπάρχει και σε γεμίζουν με διαρκή φόβο??
Πόσες θρησκείες καθημερινά δεν προσβάλουν την ίδια τη ζωή ?? Πόσες θρησκείες δεν υποτιμούν και υποβιβάζουν τη γυναίκα, που την θεωρούν πειρασμό ενοχοποιώντας τον έρωτα? Ας ξεριζώσουμε κάποια στιγμή, ορισμένες ριζωμένες προκαταλήψεις, έτσι όπως είπε και ο Λιαντίνης και απλά ας γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι.
Η ζωή είναι τόσο όμορφη να τη ζεις, με τις χαρές της, τις λύπες της κι εμείς καθημερινά την δικάζουμε και την ενοχοποιούμε στο δόγμα κάποιας αστήρικτης ηθικής.
12. Πως βιώσατε συναισθηματικά την συγγραφή αυτού του βιβλίου; Νιώσατε κάτι ιδιαίτερο μέσα σας να αλλάζει; Πιστεύετε γενικότερα πως όταν κάποιος γράφει ένα βιβλίο ή όταν διαβάζει ένα βιβλίο γίνεται καλύτερος σαν άνθρωπος; Ποιο είναι το κέρδος της συγγραφής και ποιο το κέρδος της ανάγνωσης κατά την δικιά σας προσωπική άποψη;
Όταν μου ήρθε η ιδέα για το θέμα, χωρίς να ξέρω τον λόγο, κάτι μου έλεγε πως έπρεπε να γράψω αυτό το βιβλίο και το έγραψα. Σίγουρα ένα βιβλίο σε επηρεάζει και σε μεταφέρει κάπου αλλού, αν πρώτα όμως δεν διαβάσεις δεν γράφεις. Γενικά πιο πολύ σε βελτιώνει το διάβασμα παρά το γράψιμο, έτσι πιστεύω.
13. Στο βιβλίο μπλέκετε εξαιρετικά το όνειρο με την πραγματικότητα. Στην ζωή ενός ανθρώπου υπάρχουν όνειρα εφικτά και όνειρα ανέφικτα; Και ποια πρέπει να ξεδιαλέγει και να επιλέγει ο καθένας στην ζωή του τελικά;
Τα όνειρα στη ζωή του κάθε ανθρώπου, είναι σαν ένα κλειστό χρωματιστό κουτί, αλλά όταν θα έρθει η ώρα να το ανοίξεις μπορεί μέσα του να μη βρεις τίποτα.
14. Υπάρχει κάτι ίδιο και χαρακτηριστικό που ενώνει τις τρεις ιστορίες του βιβλίου σας μεταξύ τους;
Ναι υπάρχει, αλλά αυτό καλύτερα είναι να το ψάξει και να το βρει ο αναγνώστης, πόρτες ανοιχτές υπάρχουν.
15. Θα θέλατε να μας προτείνετε ένα Βιβλίο που διαβάσατε φέτος και σας άρεσε πολύ;
Αυτό το καλοκαίρι διάβασα 7 βιβλία (προτιμώ τις μεσαίες και μικρές φόρμες), αλλά δεν θα ήθελα να αναφερθώ ιδιαίτερα σε κανένα, γιατί κανένα δεν με εντυπωσίασε.
16. Κάντε μια ευχή ή μια διαπίστωση βασισμένη στο βιβλίο " Δες τον θάνατο όπως την γέννηση"
Εκτός από ποίηση, έχω γράψει μαζί μ’ αυτή τη νουβέλα και άλλα δύο μυθιστορήματα, αυτή όμως η νουβέλα θεωρώ πως είναι ιδιαίτερη, διαφορετική, πιστεύω πως έχει να δώσει το <κάτι άλλο> και να σε μεταφέρει κάπου αλλού.
Άλλωστε, στο τι τελικά βρίσκεται εκεί και πως μοιάζει, ποιος μπορεί να ξέρει;
Σίγουρα όμως το σκοτάδι, απότοκο έχει πάντα το φως.
Το Βιβλίο κυκλοφορεί από την ΑΝΕΜΟΣ ΕΚΔΟΤΙΚΗ
ΜΠΡΑΒΟ ΣΑΣ ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΟ ΚΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΣΑΣ ΝΑ ΕΙΣΤΕ ΚΑΛΑ ΣΙΟΠΗ ΜΑΡΙΑ
ΑπάντησηΔιαγραφήΜΕ ΕΚΤΙΜΗΣΗ